- وزارت خارجه آلمان: نخستین تراکنش توسط اینستکس را با موفقیت انجام داده و صادرات کالاهای پزشکی از اروپا به ایران انجام شده و این اقلام اکنون به ایران رسیده است.
- محمدجواد ظریف که در هفتههای گذشته بارها مدعی کمبود اقلام پزشکی مربوط به کُرونا و موانع ایجاد شده توسط تحریمها شده بود تا شامگاه سهشنبه هیچ واکنشی به این خبر نشان نداده است.
آلمان، فرانسه و بریتانیا نخستین مبادله تجاری با جمهوری اسلامی را با استفاده از ساز و کار مالی اینستکس و در قالب محمولهای از کالاها و تجهیزات پزشکی انجام دادند.
هایکو ماس وزیر خارجه آلمان روز سهشنبه ۱۲ فروردین برابر با ۳۱ مارس با اعلام این خبر گفت که این محموله به ایران وارد شده است.
وزارت خارجه آلمان نیز همزمان با صدور بیانیهای اعلام کرده که سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا تایید میکنند که نخستین تراکنش توسط اینستکس را با موفقیت انجام داده و صادرات کالاهای پزشکی از اروپا به ایران انجام شده و این اقلام اکنون به ایران رسیده است.
در این بیانیه اینستکس ابزاری برای فراهم کردن امکان تجارت پایدار، بلندمدت و قانونی میان جمهوری اسلامی و اروپا با هدف حفظ توافق هستهای توصیف ارزیابی شده است.
این خبر در حالی منتشر شده است که رسانهها و مقامات جمهوری اسلامی تا کنون واکنش چندانی به آن نشان ندادهاند و فقط در چند سطر از انجام این تراکنش خبر دادند. حتی محمدجواد ظریف که در هفتههای گذشته بارها مدعی کمبود اقلام پزشکی مربوط به کُرونا و موانع ایجاد شده توسط تحریمها شده بود نیز تا شامگاه سهشنبه هیچ واکنشی به این خبر نشان نداد.
در مقابل، همزمان با اعلام این خبر از سوی وزارت خارجه آلمان محمد ابراهیم رضایی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اینستکس را بیفایده و بیخاصیت خواند.
محمد ابراهیم رضایی گفته بود که «با محدودیتهایی که از سوی آمریکا ایجاد شده و انفعالی که اروپا از خود نشان می دهد در واقع در شرایطی که کشور درگیر مقابله با ویروس کرونا است، شاهد هستیم که این کانال بلااستفاده است.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی افزوده بود که «پیشنهاد راهاندازی این کانال مالی از سوی اروپایی ها برای وقت تلف کردن و فرصت سوزی مطرح شد و تا کنون هیچ نتیجهای برای ما در بر نداشته است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزوده بود که «آمریکا و اروپا در قبال ایران با یک سیاست عمل می کنند و در شرایطی که ادعا دارند که هیچ مشکلی برای ارسال دارو به ایران وجود ندارد اما اجازه نمیدهند که ما منابعی که از جاهای مختلف داریم را از طریق همین کانالی که خودشان طراحی کردهاند، وارد کنیم.»
این سخنان در حالی مطرح شده که سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا پیشتر نیز پیشنهاد کمک پنج میلیون یورویی برای مبارزه با ویروس کُرونا را به مقامات جمهوری داده و از ارسال کالاها و تجهیزات پزشکی به ایران خبر داده بودند.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع آگاه نوشته این محموله شامل تجهیزاتی از جمله کیتهای آزمایشگاهی، لباسهای محافظ و دستکش است. با اینهمه در بیانیه وزارت خارجه آلمان درباره چگونگی ارسال و جزییات حجم و کالاها و تجهیزات ارسال شده به ایران توضیحی داده نشده است.
هفته گذشته وبسایت اینترنتی تلویزیون کانال یک آلمان گزارش داد که دو زن جوان ایرانی پناهجو که درخواست پناهندگی آنها از سوی دولت ایران رد شده قرار است با هواپیمای اختصاصی و کرایهای به تهران بازگردانده شود. در این گزارش با توجه به محدودیتهای شدید عبور و مرور بر اثر شیوع ویروس کُرونا و برآورد هزینهای بالاتر از ۱۰۰ هزار یورو برای بازگرداندن دو پناهجو، این پرسش مطرح شده بود که چرا باید چنین هزینهای برای اخراج آنان پذیرفته شود؟! چه کسی قرار است این مبلغ را بپردازد؟
این گزارش همچنین به نامه تند وکیل این زنان پناهجو به دادگاه اشاره کرده که در آن آمده: «آیا قرار است از طریق این هواپیمایی که قرار است این افراد با آن به ایران اخراج شوند، تجهیزات پزشکی نیز جهت مبارزه با کُرونا برای [رژیم] ایران ارسال شود؟»
این در حالیست که مقامات جمهوری اسلامی از چند روز پس از اعلام رسمی شیوع کُرونا در ایران تحریمهای ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی را برجسته کرده و اعلام کردند تحریمها مانع از اقدامات پیشگیرانه و درمان مبتلایان به کُرونا در ایران است.
محمدجواد ظریف طی چهار هفته گذشته ارتباطات بینالمللی خود را برای فشار به مقامات آمریکا برای لغو یا تعلیق تحریمها بکار گرفته بود و لابی جمهوری اسلامی در درون و بیرون ایران بطور سازمانیافته مشغول به رایزنی و تبلیغات برای زیر فشار گذاشتن دولت ترامپ بودند.
این روند تا آنجا پیش رفت که میشل باچله کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستار تجدید نظر درباره تحریم کشورهای درگیر با کُرونا شد. روزنامه گاردین از درخواست بریتانیا از ایالات متحده در محافل خصوصی برای کاستن تحریمها علیه جمهوری اسلامی خبر داد و اتحادیه اروپا ۲۰ میلیون یورو پول نقد برای جمهوری اسلامی آماده کرد تا به مقامات نظام تحویل دهد.
با اینهمه مقامات آمریکایی بارها تأکید کردهاند که آمریکا در مقابل درخواستها برای لغو تحریمهای ایران میگوید اقلام دارویی برای ایران تحریم نیست. آنها در برابر موج تبلیغاتی جمهوری اسلامی در شرایط شروع کُرونا در ایران، با صراحت اعلام کردند تحریمهای جمهوری اسلامی به بهانه کُرونا برداشته نخواهد شد. دولت ترامپ همپای فعالیتهای محمدجواد ظریف و لابی جمهوری اسلامی در خارج از کشور، تحریمهای بیشتری برای نهادها و افراد وابسته به جمهوری اسلامی و فعال در دور زدن تحریمها در نظر گرفت.
فروش یک محموله تجهیزات و کالاهای پزشکی به ایران از سوی سه کشور اروپایی به عنوان نخستین تراکنش میان ایران و اتحادیه اروپا در قالب اینستکس نخستین محموله تجهیزات و کالاهای پزشکی وارد شده به ایران برای مبارزه یا پیشگیری از کُرونا نیست و تا کنون چندین محموله بشردوستانه از سوی کشورهای مختلف و نهادهای بینالمللی به ایران ارسال شده است.
جمهوری آذربایجان یک بسته ۵ میلیون دلاری کمکهای بشردوستانه برای ایران اختصاص داده و ژاپن نیز کمکی معادل ۲.۵ میلیارد ین و قطر محموله پزشکی و بهداشتی به وزن ۵.۵ تُن به ایران ارسال کردهاند.
سازمان بهداشت جهانی تا ۱۲ اسفند شش محموله کمک به ایران ارسال کرده است و تا ۱۵ اسفند نیز ۲ محموله از کمکهای یونیسف هر کدام به وزن سه تُن از طریق کپنهاگ به ایران ارسال شد.
سفیر جمهوری اسلامی در روسیه هم از ارسال ۵۰ هزار کیت تست تشخیص ویروس کُرونا از روسیه خبر داده و گفته که مسکو قول ارسال محمولههای بهداشتی و پزشکی داده است.