-اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا ضمن تبریک به جو بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا، خواهان همکاری نزدیک‌ترِ دو سوی اقیانوس آتلانتیک شد.
-بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا و نزدیک‌ترین سیاستمدار اروپایی به دونالد ترامپ رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده، از نخستین رهبرانی بود که پیروزی جو بایدن را در انتخابات سوم نوامبر به او تبریک گفت.
-پرونده‌های جمهوری اسلامی، سوریه، بلاروس و اوکراین در اولین گفتگوهای تلفنی جو بایدن با رهبران اروپایی روی میز قرار گرفت.
-برخی از کارشناسان اروپایی و آمریکایی معتقدند که همکاری و رایزنی آمریکا با کشورهای اروپایی می‌تواند جمهوری اسلامی را در موقعیت دشوارتری قرار داده و آن را مجبور به مذاکره در مورد سیاست‌های منطقه‌ای و تسلیحاتی‌اش کند.
با اعلام نتایج شمارش آرا در ایالت آریزونا چنین به نظر می‌آید که ۴۶امین رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا که ۲۰ ژانویه آینده در کاخ سفید مستقر خواهد شد جو بایدن خواهد بود. چین نیز پس از اعلام پیروزی جو بایدن در ایالت آریزونا سکوت خود را شکست و پیروزی او را به عنوان رئیس جمهور آینده آمریکا تبریک گفت. پاپ فرانسیس رهبر کلیسای کاتولیک نیز در تماسی تلفنی انتخاب جو بایدن را به او تبریک گفت و برای او که دومین مستأجر کاتولیک کاخ سفید پس از جان اف کندی است، آرزوی موفقیت کرد.
جو بایدن و معاونش کاملا هریس اولین زنی که به عنوان معاون رئیس جمهور قدم به کاخ سفید خواهد گذاشت، از هم‌اکنون سرگرم طراحی سیاست‌های آینده و تکمیل فهرست کسانی هستند که در کابینه آینده و یا در کاخ سفید نقش خواهند داشت.
بسیاری در آمریکا و بیش از آن در جهان در انتظار تغییرات چشمگیری در سیاست داخلی و خارجی پر قدرت‌ترین کشور جهان هستند. اروپا متحد دیرینه‌ی آمریکا که در ۴ سال گذشته روابط‌اش با این کشور رو به سردی گرائیده بود، بیش از دیگر کشورها از ورود جو بایدن به کاخ سفید خوشحال است. رهبران اتحادیه اروپا و عمده کشورهای این قاره خشنودی خود از پیروزی جو بایدن را نه تنها پنهان نمی‌کنند بلکه از هر فرصتی برای ابراز آن استفاده نیز می‌کنند.
پایان دوران «یکجانبه‌گرایی» آمریکا
جو بایدن در مراحل نهایی کارزار انتخاباتی بارها تکیه بر این امر داشت که سیاست خارجی‌اش با عملکرد دونالد ترامپ در این زمینه کاملا متفاوت خواهد بود و «یکجانبه‌گرایی» ۴ سال گذشته حاکم بر کاخ سفید را کنار خواهد گذاشت و به تمام معاهدات بین‌المللی که دونالد ترامپ از آنها خارج شده بازخواهد گشت از جمله این معاهده‌های بین‌المللی می‌توان به توافقنامه اقلیمی پاریس و توافق اتمی برجام اشاره کرد که هر دو در کنار تقویت پیمان آنلانتیک (ناتو) برای متحدین اروپایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا که به مثابه دولت مشترک ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا عمل می‌کند، در گفتگوی تلفنی با جو بایدن، خواهان گسترش همکاری‌های دو سوی اقیانوس آتلانتیک شد. اورسولا فون در لاین در دیداری با سفرای کشورهای اروپایی در اشاره به انتخاب جو بایدن می‌گوید «اتحاد ما (اروپا و آمریکا) مبتنی بر ارزش‌ها و گذشته‌ای مشترک است. اتحادی که باید در جهت همکاری برای صلحی پایدارتر در جهانی شکوفا باشد.» البته جو بایدن غیرمستقیم در «ویلمینگتون» به این آرزوی اروپا پاسخ مثبت داد و گفت: «من به آنها گفتم آمریکا بازگشته است. ما به صحنه بازمی‌گردیم. آمریکا دیگر تنها نخواهد بود.»
اولویت اروپا اقتصاد است
برای اروپا حل مشکلات اقتصادی که در ۴ سال گذشته بر روابط بین دو سوی اقیانوس آتلانتیک سایه انداختند در اولویت قرار دارد. البته حل این مشکلات با ورود جو بایدن به کاخ سفید نیز با توجه به اینکه بیلان مبادلات اقتصادی بین اتحادیه اروپا و آمریکا در سال گذشته ۱۷۰ میلیارد دلار به نفع اروپا بوده است، ساده نخواهد بود. این مشکلات گسترده‌تر از حجم نامتعادل مبدلات اقتصادی هستند. اروپا امیدوار است که مذاکرات برای دسترسی به توافقی در مورد تجارت آزاد بین اتحادیه اروپا و آمریکا که با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید متوقف شد، بار دیگر با روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن از سر گرفته شود. مذاکراتی که امروز با توجه به بحران اقتصادی جهان ناشی از شیوع ویروس کُرونا، اهمیت بیشتری پیدا کرده است.
آنچه برای بسیاری شگفت‌انگیز بود، تماس تلفنی بوریس جانسون با جو بایدن بود. نخست وزیر بریتانیا بدون هیچگونه ابهامی نزدیک‌ترین دولتمرد اروپایی به دونالد ترامپ است. رئیس جمهور کنونی آمریکا نیز بارها به صورت علنی از بوریس جانسون حمایت کرده بود. حمایتی که حتا بسیاری از محافظه‌کاران بریتانیایی را نیز بر آن داشته بود که آن را نوعی دخالت در امور داخلی حزب خود تلقی کنند. در بیانیه مطبوعاتی دفتر نخست وزیری بریتانیا صحبت از «تبریک گرم» می‌شود. بوریس جانسون نیز در توئیتی نوشت «ما به دنبال همکاری تنگاتنگ بین کشورهایمان برای اولویت‌های مشترک از تغییرات اقلیمی تا بسط دمکراسی و بازسازی پس از ویروس همه‌گیر هستیم.»
جو بایدن دوست قدیمی اسرائیل
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز یکی از اولین کسانی بود که انتخاب جو بایدن را به او تبریک گفت. نمی‌توان منکر شد که دونالد ترامپ در ۴ سال گذشته به اشکال مختلف از سیاست‌های بنیامین نتانیاهو حمایت کرد؛ از انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به اورشلیم تا سکوت در ارتباط با شهرک‌‌سازی در مناطقی خارج از مرزهای به رسمیت شناخته شده‌ی اسرائیل و تا قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی و همچنین خروج از برجام. با وجود این بنیامین نتانیاهو نمی‌تواند چند مسئله را در نظر نداشته باشد. مهم‌ترین آنها حمایت بخش عمده، بین ۶۰ تا ۷۰ درصد جامعه یهودی آمریکا از حزب دمکرات که به جو بایدن رای دادند. دوستی ۴۰ ساله جو بایدن با اسرائیل از زمان نخست وزیری گلدا مایر (دهه ۷۰ میلادی) نیز مسئله دیگریست که بنیامین نتانیاهو نمی‌توانست در نظر نداشته باشد. سال‌ها پیش، سناتور جو بایدن گفته بود: «برای صیهونیست بودن نباید حتما یهودی بود!»
رسانه‌های آلمان نیز یادآوری می‌کنند که پیام ۴ سال پیش آنگلا مرکل، پس از پیروزی دونالد ترامپ، بیش از یک پیام تبریک به درسی در مورد دمکراسی و ارزش‌های غربی شباهت داشت. برخلاف سال ۲۰۱۶، امسال آنگلا مرکل در پیام خود به مناسبت پیروزی جو بایدن و کاملا هریس صحبت از «آرزوی همکاری گسترده‌تر و مبتنی بر اعتماد متقابل» کرده است. دفتر ریاست جمهوری فرانسه نیز در اشاره به گفتگوی تلفنی امانوئل ماکرون با جو بایدن، فهرست‌وار به محتوای این گفتگو اشاره می‌کند. امانوئل ماکرون و جو بایدن، بر مبنای آنچه سخنگوی کاخ الیزه در پاریس بیان کرد، در ارتباط با بازگشت آمریکا به معاهده اقلیمی پاریس، همکاری در پیمان ناتو، حل مشکلات اقتصادی بین دو سوی اقیانوس آتلانتیک صحبت کردند. سخنگوی رئیس جمهوری فرانسه به برخی از موضوعات بین‌المللی نیز که در این گفتگو مطرح شدند اشاره می‌کند: از جنگ در سوریه تا بحران در روابط با جمهوری اسلامی و همچنین نقش روسیه در بحران‌های اوکراین و بلاروس.
مشکل بازگشت به برجام
جو بایدن در جریان کارزار انتخاباتی بارها اعلام کرده بود در صورت ورود به کاخ سفید به برجام بازخواهد گشت. البته برای این بازگشت نیز شروطی گذاشته بود از جمله بازگشت کامل جمهوری اسلامی به تعهدات برجامی و نه تنها تعهدات هسته‌ای منعقد در این تفاهمنامه. بسیاری معتقدند که اشاره جو بایدن به مقدمه این تفاهمنامه و تعهد جمهوری اسلامی به همکاری برای بازگرداندن ثبات و امنیت به منطقه است. البته شرایط سال ۲۰۲۱ با ۲۰۱۵ که برجام امضا شد، کاملا متفاوت است. الیوت آدامز مسئول گروه «اقدام ایران» در وزارت خارجه آمریکا در سفر اخیرش به اسرائیل به چند موضوع اشاره کرد.
الیوت آبرامز معتقد است جو بایدن از اهرم فشار اقتصادی‌ای که دونالد ترامپ به وجود آورده برای کشاندن جمهوری اسلامی پای میز مذاکره استفاده خواهد کرد. آدامز همچنین یادآوری می‌کند «هدف دولت دونالد ترامپ هم مذاکره با ایران بود و هرکس ژانویه به کاخ سفید برود نیز همین هدف را دنبال خواهد کرد.» این مقام آمریکایی در ادامه می‌افزاید «پنج رئیس جمهور آمریکا تاکید کردند که اجازه نخواهند داد ایران مجهز به سلاح اتمی شود. رئیس جمهور بعدی و حتا کسی که ۴ سال دیگر هم انتخاب شود چنین اجازه‌ای را نخواهد داد.»
کم نیستند تحلیلگرانی که معتقدند برای کشاندن جمهوری اسلامی پای میز مذاکره برای دستیابی به توافقی گسترده‌تر از آنچه در سال ۲۰۱۵ به امضا رسید، حمایت اروپا می‌تواند تعیین‌کننده باشد. به نظر آنها، انزواگرایی دونالد ترامپ به عدم موفقیت تلاش‌ها برای تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی در شورای امنیت سازمان ملل متحد انجامید. اگرچه تصویت تحریم تسلیحاتی جدیدی در شورای امنیت حتا با حمایت اروپا نیز مشکل به نظر می‌رسد، ولی همراهی کشورهای اروپایی با آمریکا می تواند راه را برای فشارهای جدیدی بر جمهوری اسلامی از جمله استفاده از مکانیسم ماشه،که همه تحریم‌ها را بازخواهد گرداند، هموار سازد.
