علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی حکومت ایران، می گوید: “سناریوهای مختلفی” درباره حادثه نطنز در حال بررسی است، که “نتایج قطعی” این بررسی‌ها به زودی اعلام می‌شود.
صالحی افزود: طبق اعلام شورای عالی امنیت ملی، نتیجه بررسی‌ها به “دلایل امنیتی” اعلام نشده است.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، نیز در نخستین روز این حادثه تایید کرد که انفجار نطنز در سوله ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته رخ داده است و ابعاد آن در حدی است که تجهیزات آن دیگر قابل استفاده نیست و ممکن است در کوتاه مدت در کار سازمان انرژی اتمی وقفه ایجاد کند.
کمالوندی درباره مشخصات سوله‌ای که انفجار در آن رخ داد، گفته است که «ساخت این سوله از سال ۹۲ شروع شده بود، علی‌اکبر صالحی، نیز پیشتر گفته بود که قرار است این سوله جدید برای کارهای نهایی ماشین‌های پیشرفته و مونتاژ این ماشین‌ها راه اندازی و تجهیز شود».
کمالوندی افزود که این سوله در حال تکمیل بود که در سال ۹۴ ساخت به دلیل بحث برجام کاملا تکمیل نشد اما بعد از خروج آمریکا از برجام و دو روز بعد از دستور علی خامنه ای به سازمان انرژی اتمی مبنی بر ایجاد زمینه لازم برای تولید ۱۹۰ هزار سو، در روز ۱۶ خرداد ۱۳۹۷ با حضور خبرنگاران این مجموعه افتتاح شد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی حکومت از یک سو گفته بود که “این حادثه هیچ وقفه و خللی در کار غنی‌سازی ایران ایجاد نمی‌کند”، اما همزمان اعلام کرد که «ممکن است این حادثه در برنامه میان مدت توسعه و تولید ماشین‌های پیشرفته کندی‌هایی ایجاد کند که با تلاش شبانه روزی و کار جهادی همکاران سازمان این کندی را جبران می‌کنیم».
کمالوندی افزود: ممکن است به علت ابعاد انفجار در تاسیسات هسته‌ای نطنز در میان مدت کندی و یا وقفه‌ای در کار سازمان انرژی اتمی ایران ایجاد کند که البته با کار شبانه روزی و حمایت بخش‌های مختلف و تخصیص بودجه و امکانات و حمایت‌های سیاسی همه تلاش‌مان را خواهیم کرد که این وقفه را جبران کنیم».
علی‌اکبر صالحی رییس این سازمان نیز در همان روز حادثه به کارشناسان و مدیران سازمان اعلام کرد که کار بازسازی سالن می‌بایست هرچه زودتر شروع شود.
شورای عالی امنیت ملی حکومت نیز در روز انفجار نطنز اعلام کرده بود که علت حادثه مشخص شده است، اما به دلیل “ملاحظات امنیتی” فعلا دراین‌باره اطلاع‌رسانی نمی‌شود.
ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در اعلامی مشابه شورای امنیت، گفته بود که تحقیقات در حال بررسی است و کامل شده اما به دلایل امنیتی اعلام نشده است.
مقام‌های جمهوری اسلامی هنوز به صورت رسمی، اعلام نکرده اند که چه کسی و یا کسانی در این حادثه دخالت داشته اند، اما در دو یادداشت رسمی که در خبرگزاری‌های ایرنا، ایسنا و ایلنا خبرگزاری های وابسته به دولت منتشر شد، هشدار داده شد که اگر “نشانه‌هایی از عبور”آمریکا و اسرائیل “از خطوط قرمز” مشاهده شود، باید در “راهبرد مواجهه و مقابله با وضعیت جدید” تجدیدنظر اساسی شود.
سه روز پیش، نیز “نور‌نیوز” رسانه نزدیک به شورای‌عالی امنیت ملی حکومت، با انتشار مطلبی در خصوص انفجار در نطنز مقامات اسرائیلی را “تهدید” کرد و نوشت: «اگرچه مسئولان و مراجع رسمی اسرائیل از ابتدای حادثه در نطنز سکوت کردند و موضع فعال نگرفتند، اما فضاسازی رسانه‌هایی که با این رژیم مرتبط‌ند، تبعاتی را متوجه اسرائیل می‌کند».
نورونیوز در ادامه نوشت: «فضاسازی رسانه‌های عبری و عربی برای نسبت دادن ماجرای نطنز به اسرائیل، به عبور از هنجارهای جهانی و تولید ادبیات درباره ضربه‌زدن به مراکز هسته‌ای می‌انجامد که برای امنیت بین‌المللی پیامدهای جبران‌ناپذیری دارد».
این تار نمای نزدیک به شورای عالی امنیت رژیم در گزارش خود به جامعه جهانی نیز هشدار داد که اگر«با این فضاسازی و هنجارشکنی‌ها برخورد نکند، باید انتظار داشت که این اقدامات از سبک مغزی‌های اسرائیل و ترامپ فراتر رود و به یک رویه نگران‌کننده در سطح جهان تبدیل شود».
این خبرگزاری ها در ادامه نوشته اند: «تصمیم حکومت ایران برای موکول کردن اعلام چیستی این رخداد به آینده را باید از نقطه نظر زمان مورد نیاز برای اتخاذ تصمیمات راهبردی مورد توجه و ارزیابی قرار داد».
انفجار نطنز در رسانه های خارجی، نیز بازتاب گسترده ای داشت: از جمله، روزنامه “نیویورک‌تایمز” که به نقل از یک منبع اطلاعاتی نوشته است، این انفجار خرابکاری بوده که بر اثر کار گذاشتن یک “وسیله انفجاری” در تاسیسات هسته ای رخ داده است.
در نخستین روز این انفجار کارشناسان آمریکایی بر اساس ارزیابی اولیه شان که با تطبیق عکس‌های منتشر شده توسط سازمان انرژی اتمی حکومت ایران و تصاویر ماهواره‌ای گوگل انجام شده بود اعلام کردند که “حادثه” مرکز مونتاژ سانتریفیوژ جدید ایران بوده است.
در ادامه این گزارش ها رویترز به نقل از دو مقام ایرانی نوشت: حادثه سایت نطنز “خرابکاری از نوع حمله سایبری اسرائیل بوده است”.
بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل، نیز در واکنش به اینکه اسرائیل در این حادثه دخالت داشته است، گفت: «هر کسی می‌تواند همیشه به اسرائیل مظنون باشد. ولی به نظرم این برداشت درستی نیست. هر حادثه‌ای که در ایران رخ می‌دهد الزاما به ما ربطی ندارد».
همزمان، گابی اشکنازی، وزیر خارجه اسرائیل و هم‌حزبی بنی گانتس، نیز گفته است: «سیاست بلندمدت اسرائیل این است که به رژیم ایران اجازه دسترسی به توانایی هسته‌ای “نظامی” ندهد و اقداماتی که در این راستا انجام می‌دهد، از جمله مسائلی است که بهتر است درباره آن سکوت کرد».
اسرائیل سال‌هاست که با انتشار مستندات و مدارک می‌گوید “اطمینان دارد” برنامه هسته‌ای رژیم ایران با ماهیت نظامی دنبال می‌شود و هدف سران تهران، دستیابی به بمب اتمی است؛ امری که حکومت ایران آن را پیوسته انکار می‌کند و بر سر این موضع خود با بخشی از جامعه جهانی درگیر شده است.
شورای‌عالی امنیت ملی حکومت نیز به آمریکا و اسرائیل هشدار داده بود که “جمهوری اسلامی ایران به عبور از خط قرمز‌ها” پاسخ می‌دهد.
مقامات وابسته به رژیم ایران واکنش‌های متعدد و مختلفی را از خود نشان دادند. از جمله، سخنان برخی مقامات امنیتی که تلاش داشتند به نقش اسرائیل در این حادثه دامن بزنند و این کشور را عامل خرابکاری معرفی کنند . اما برخی دیگر از این موضع گیری ها کاملا متفاوت بوده، از جمله سخنان غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل رژیم که معتقد است “ریشه همه حوادث در زیرساخت‌ها را الزاما نمی‌توان ناشی از اقدام دشمن دانست، و سایر مقامات نیز می گویند: این انفجار در اهمال کاری در نگهداری از تاسیسات و یا حتی امکان خرابکاری گروهی مخالف نظام در داخل کشور است.
