مزارع بیت‌کوین چینی‌ در رفسنجان تعطیل شد

 با وجود آنکه مقامات جمهوری اسلامی فعالیت مزارع استخراج ارز دیجیتال متعلق به چینی‌ها در ایران و همچنین فعالیت بخش‌های وابسته به حکومت در این حوزه برای جبران کسری بودجه در شرایط بودجه را تکذیب می‌کردند، فعالیت شرکت‌های حکومتی و چینی‌ها در استخراج رمزارز در ایران تأیید شده است.

محمدحسن متولی‌زاده مدیرعامل شرکت توانیر روز پنجشنبه ۲۵ دی ۱۳۹۹ اعلام کرد که در راستای مدیریت مصرف برق و جلوگیری از خاموشی، با استخراج کنندگان رمز ارز مجاز مذاکره کرده‌ایم تا در این زمان فعالیت خود را متوقف کنند و در این جهت فعالیت استخراج کنندگان رمز ارز چینی هم متوقف شده است.

محمدحسن متولی‌زاده افزوده که فعالیت بزرگترین سایت استخراج رمزارز در رفسنجان نیز متوقف شده و قرار شده تا ماینرهای مجاز به مدت دو هفته فعالیت نداشته باشند.

محمدحسن متولی‌زاده همچنین آمار قابل توجه استخراج رمزارز در ایران را تأیید کرده و گفته که «۳.۸ درصد استخراج رمزارزها در جهان برای ایران است که اگر این آمار را تبدیل به برق کنیم بر اساس مدل موجود ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات میزان مصرف برق آنها می‌شود که نیمی از آنها بر اساس قراردادهایی که داریم مجاز هستند.»

مدیرعامل شرکت توانیر ادعاهای پیشین وزارت نیرو درباره کمبود سوخت در نیروگاه‌ها را هم رد کرده و گفته است: «از نظر حجم سوخت تحویلی تغییر محسوسی نداریم اما ترکیب سوخت برای ما اهمیت دارد. میزان مصرف انرژی برق حدود ۴.۵ درصد از ابتدای سال تاکنون رشد داشته و به همان میزان نیز مصرف سوخت افزایش داشته است.»

شاخص مصرف برق بیت‌کوین کمبریج (Cambridge Bitcoin Electricity Consumption Index) یا «نقشه استخراج بیت‌کوین» تلاش می‌کند تا بر توزیع جغرافیایی هش‌ریت (hashrate) جهانی بیت‌کوین نظارت کند که بر اساس آن، ایران ششمین کشور قدرتمند از نظر میزان هش‌ریت جهانی است. هش‌ریت درواقع معیاری برای اندازه‌گیری عملکرد یک دستگاه ماینر است. مصرف برق در مزارع استخراج بیت‌کوین به دلیل مصرف برق بالای دستگاه‌های ماینر است.

هرچند پیشتر گزارش‌های مختلفی درباره فعالیت مزارع استخراج بیت‌کوین در ایران منتشر شده بود اما دولت مدت‌ها فعالیت این مزارع را غیرقانونی اعلام کرده بود. در نهایت اما از تابستان ۱۳۹۸ استخراج بیت‌کوین در ایران قانونی اعلام شد به شرط آنکه مجوز لازم برای راه‌اندازی مزارع از دولت کسب شود.

در روزهای گذشته همزمان با انتشار خبر آلودگی هوا و سوزاندن مازوت در نیروگاه‌های تولید برق، فعالیت مزارع استخراج رمزارز دوباره مورد توجه قرار گرفته است.

در روزهای اخیر تصاویری از فعالیت مزارع استخراج بیت‌کوین توسط چینی‌ها در استان کرمان منتشر شد. رسانه‌های داخلی اعلام کردند گروه توسعه سرمایه‌گذاری ایران و چین بیش از یک سال است که در منطقه ویژه اقتصادی رفسنجان فعالیت می‌کند و در این منطقه اقدام به راه‌اندازی مزرعه استخراج بیت‌کوین کرده‌اند.

محمدرضا شرفی عضو انجمن بلاک‌چین ایران حضور سرمایه‌گذار چینی در ایران برای استخراج رمزارز را با توجه به محدودیت‌هایی که دولت برای دادن مجوز به فعالان داخلی ایجاد کرده، عجیب دانسته بود. او در گفتگو با تجارت نیوز گفته که «اگر سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند در کشور حضور داشته باشد، چرا موانع مختلفی وجود دارد که مردم خودمان نتوانند وارد حوزه استخراج رمزارز شوند؟»

محمدرضا شرفی همچنین از استخراج رمزارز در مناطق ویژه تجاری نیز خبر داده و گفته بود: «به دلیل وجود موانع، صنعت ماینینگ در مناطق آزاد و ویژه تجاری در حال گسترش است؛ این موضوع کشور را به خاطر معافیت‌های مالیاتی که در این مناطق اعمال می‌شود، از منابع درآمد مناسب محروم می‌کند.»

در حالی که همچنان برخی مقامات دولتی درباره علت کمبود و قطع برق فرافکنی می‌کنند، حسین جلالی نماینده رفسنجان در مجلس شورای اسلامی وجود مزارع چینی استخراج بیت‌کوین در این شهرستان را تأیید کرد.

حسین جلالی به خبرگزاری ایلنا گفته که شرکت‌های ایرانی و چینی برای استخراج بیت‌کوین در شهرک صنعتی رفسنجان سرمایه‌گذاری کرده‌اند. وی تاکید کرده که «تمام مراحل قانونی و با مجوز است ولی دستگاه‌های عظیمی احداث کرده‌اند.»

با تأیید فعالیت چینی‌ها در مزارع استخراج بیت‌کوین در رفسنجان، مدیرعامل شرکت توزیع برق استان کرمان ناچار دستور توقف موقت فعالیت این مزارع را صادر کرد.

یک روز بعد اما تصویری از یکی از قبوض برق پرداختی شرکت توسعه سرمایه‌‌گذاری ایران و چین که به نام شرکت استخراج بیت کوین در رفسنجان معروف شده در رسانه‌ها منتشر شد. قبضی که نشان از رقم ۴۰ میلیارد تومان برای مصرف یک ماه برق داشت!

این در حالیست که از سال گذشته موضوع استفاده از بیت‌کوین برای دور زدن تحریم‌ها از سوی برخی مقامات حکومتی مطرح شده بود. از جمله سعید زرندی معاون طرح و برنامه وزیر صنعت سال گذشته گفته بود استفاده از ارزهای دیجیتال راه خوبی برای دور زدن تحریم‌ها است.

محسن طرزطلب مدیرعامل شرکت «تولید نیروی برق حرارتی ایران» نیز مهرماه امسال گفته بود که مزایده فروش برق حاصل از تولید توربین‌های انبساطی نیروگاه‌های «رامین» در اهواز، نکا و نیروگاه «منتظری» در اصفهان برای استخراج رمزارزها به زودی برگزار می‌شود.

برخی گزارش‌ها از فعالیت ۱۸۰ هزار دستگاه ماینر در ایران خبر می‌دهند که حدود ۸۰ هزار از این دستگاه‌ها در اختیار افراد و شرکت‌های خصوصی و غیردولتی و بقیه متعلق به نهادهای دولتی است. علاوه بر بانک‌ها از یکسال پیش نهادهای امنیتی هم به شکلی پر رنگ به این بخش وارد شده‌اند.