حسن روحانی آنچه در یک سال اخیر بر مردم ایران گذشت را نادیده گرفت و در سخنانی چنان از دستاوردهای دولت خود سخن گفت که گویی همه چیز رو به رشد و بهبود است. او از مهار تورم، اقتصاد بدون نفت، رشد اقتصادی، افزایش حقوق کارمندان و «سیلیهای محکم به آمریکا» حرف زد.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی چهارشنبه ۲۸ اسفند در حاشیه جلسه هیئت دولت از «دستاوردهای دولت» خود در سال جاری دفاع کرد و گفت: «سال ۹۸ که روزهای پایانی را سپری میکنیم سال افتخار ملت بزرگ ایران بود چرا که در همه زمینههایی که دشمن تصمیم داشت که برای مردم پیچیدگیهایی را ایجاد کند و در نهایت آنها را در برابر فشار خم کند درست مردم ما توانستند از فاجعه حماسه و از حماسه پیروزی بیافریند.»
روحانی فشار «دشمن» را در یک سال اخیر در بخش اقتصادی دانست و افزود: «این فشارها علیرغم اینکه مشکلاتی برای مردم بهوجود آورد اما در عین حال موفقیتهای بزرگی را آفرید.»
او با بیان اینکه در سال ۹۸ اقتصاد کشور «در شرایط ثبات و آرامش نسبی» قرار داشت، گفت: «سال ۹۸ سال اداره کشور بدون اتکا به نفت مخصوصاً در بخش بودجه جاری کشور بود. (…) در این سال از تورم نقطه به نقطه ۵۲ درصد به ۲۵ درصد رسیدیم (…) آمار ۹ ماهه میگوید که روند رشد اقتصادی مثبت بوده است (…) حقوق کارمندان و بازنشستگان و مستمری بگیران را نگذاشتیم یک روز تأخیر بیفتد (…)۲۰ درصد حقوق کارمندان را افزایش و آن را پرداخت کردیم و برای سال آینده افزایش حقوق را برای کارمندان و کارگران پیشبینی کردیم (…) بسته حمایتی برای ۶۰ میلیون نفری را از آبان پرداخت کرده و در سال آینده هم این کار را ادامه میدهیم.»
حسن روحانی در حالی این سخنان را بیان میکند که قبل از شیوع کرونا در ایران، مرکز آمار، رشد اقتصادی در ۹ ماهه نخست سال ۹۸ را در حدود منفی ۷ و شش دهم درصد و رشد اقتصادی بدون نفت را نیز تقریباً صفر درصد و درصد تغییر شاخص کل تورم نقطه به نقطه بهمنماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل برای خانوارهای کشور را ۴۲,۳ درصد اعلام کرده بود.
از سوی دیگر تعمیق رکود تولید، ساختو ساز و فروش به بیکاری کارگران برخی حوزهها دامن زده است. کارگران بیکارشده که بخش قابل توجهی از آنها بیمه نیستند بدون درآمد ماندهاند. در برخی کارخانههای بزرگ تولید بهطور موقت متوقف شده یا کاهش یافته و کارگران با مرخصی بدون حقوق به خانه فرستاده شدهاند.
جلسات شورای عالی کار برای تصمیمگیری درباره مزد کارگران نیز همچنان بدون نتیجه پایان مییابند. مطابق دادههای مرکز آمار ایران، از اسفند سال گذشته تا اسفند امسال هزینههای زندگی بیش از ۶۴ درصد افزایش یافته است و حداقل دستمزد کنونی کارگران (حدود یک و نیم میلیون تومان) حتی هزینههای خوراکی را نیز پوشش نمیدهد.
مرکز پژوهشهای مجلس نیز در تازهترین گزارش خود هشدار داده است که گسترش اپیدمی کرونا اقتصاد ایران را با تورمهای بالاتر مواجه میکند، عرضه نیروی کار را کاهش میدهد و تهیه مواد اولیه را دشوارتر میکند.
این مرکز در گزارش خود با اشاره به کاهش ۳۰ درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی پیشبینی کرده که با توجه به بسته شدن مرزها با کشورهای همسایه، توازن صادرات غیرنفتی و واردات کشور به هم خواهد خورد و این عوامل همراه با ورشکستگی واحدهای تولیدی بر بازار سهام ایران هم اثر خواهد گذاشت.
نادیده گرفتن اعتراضات آبان و سقوط هواپیما
حسن روحانی در سخنان خود به اعتراضات آبانماه سال جاری در پی افزایش قیمت بنزین هیچ اشارهای نکرد. این اعتراضات که بهشکل گستردهای در شهرهای بزرگ و کوچک برپا شد نشان از وضعیت دشوار زندگی در ایران داشت و با بازداشت هزاران نفر شکاف بین مردم و حکومت را بیشتر کرد. بر اساس گزارش سازمان عفو بینالملل در جریان این اعتراضات دستکم ۳۰۴ نفر کشته شدند. خبرگزاری رویترز اما بهنقل از منابع امنیتی جمهوری اسلامی شمار کشتهشدگان را ۱۵۰۰ نفر اعلام کرد.
روحانی همچنین درباره سقوط هواپیمای اوکراینی تنها به ابراز تسلیت بسنده کرد و درباره پیشبرد روند حقوقی آن و تحویل جعبه سیاه هواپیما سخنی نگفت. دی ماه امسال یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین با ۱۷۶ مسافر با دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و همه سرنشینهای آن کشته شدند. هیچ مقامی در جمهوری اسلامی به دلیل مسئولیت این اقدام مجازات نشد و جعبه سیاه هواپیما نیز همچنان در دست جمهوری اسلامی است.
حسن روحانی در سخنان خود به حوادثی همچون سیل در یک سال گذشته نیز اشاره کرد و آن را «کمنظیر» خواند و گفت در جریان سیل «حدود ۳۰ هزار خانه ساخته شده است».
سیلِ فروردینماه سال جاری سه استان لرستان، گلستان و خوزستان را بیش از نقاط دیگر ایران درگیر کرد و بنابر آمار رسمی بالغ بر ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت برجای گذاشت. با این حال مردم این استانها همچنان از نبود توزیع عادلانه اقلام کمکی و کمکهای مردمی میگویند، بیکاری در این استانها افزایش یافته است و هنوز مدارس بهطور کامل بازسازی نشدهاند. بوی بد فاضلابها و انسداد کانالها و جویها در این مناطق همچنان باقی است و زندگی مردم را دشوار کرده است.
در حالیکه کاهش تعهدات هستهای ایران جامعه بینالمللی را نگران کرده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود از عدم همکاری مقامات جمهوری اسلامی با آژانس و کوتاهی ایران در تأمین دسترسی بازرسان این سازمان خبر داده است، حسن روحانی از کاهش تعهدات هستهای ایران بهعنوان یک دستاورد یاد کرد و گفت: «تقریباً همه تعهدات دست و پاگیر را کنار گذاشته و صنعت هستهای آزاد از هر قید و بندی مشغول فعالیت است.»
او وعده داد که در ۲۰ فروردین سال آینده درباره «کارهای بزرگی که در صنعت هستهای انجام شده» توضیحاتی ارائه دهد.
روحانی کوتاهی مسئولان در اعلام شیوع ویروس کرونا در کشور را نیز رد کرد و گفت: «ما در کرونا با مردم صریح صحبت کردیم. به برخی رسانه های مجازی و برخی افراد توجه نکنید. ما در ۳۰ بهمن متوجه شدیم که کرونا به ایران آمده و آزمایشهایی که از قم به تهران آمد مشخص شد که کرونا به کشور آمده است.»
ایران در شرایط دشوار اقتصادی و اجتماعی بهسر میبرد که شیوع ویروس کرونا این شرایط را بدتر کرده است. در چنین شرایطی رئیسجمهوری ایران در یک کلام میگوید: «در همه زمینهها پیشرفت داشتیم.»