سازمان دیده‌بان حقوق بشر از نقش‌آفرینان جهانی خواسته که در مذاکرات بین‌الافغانی صلح، مراقب تامین حقوق زنان باشند. این سازمان می‌گوید جامعه جهانی به زنان افغان به دلیل سال‌ها محرومیت در دوران طالبان بدهکار است.
هیثر بار، کارشناس حقوق زنان در سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفت کمک به رشد و توانمندسازی زنان افغان یک وظیفه بینالمللی است. او خودداری کشورهای پرنفوذ از اعمال فشار در این زمینه را "شرم‌آور" خواند.
بنا به ارزیابی دیده‌بان حقوق بشر (HRW) فشار‌های بینالمللی کارساز خواهند بود؛ زیرا افغانستان به کمک‌های مالی جهانی متکی است. به اعتقاد این سازمان، جامعه جهانی به زنان افغان که ۲۰ سال مداخله نظامی و طالبان را چشیده‌اند، دین دارد.
بر اساس پیمانی که اواخر فوریه بین آمریکا و طالبان امضا شد، گروه‌های سیاسی داخل افغانستان (بین‌الافغانی) برای دستیابی به صلح پایدار به مذاکره خواهند پرداخت. بسیاری از کنشگران بیم دارند که اسلامگرایان، حقوق زنان در گفت‌وگوها را نادیده بگیرند.
بنیادگرایان طالبان که در فاصله سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بر افغانستان سلطه داشتند، پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر و با مداخله نظامی آمریکا از قدرت ساقط شدند. از سال ۲۰۰۶ اما اسلامگرایان دوباره جان گرفتند و کنترل بخش‌های وسیعی از افغانستان به دست آنها افتاد. زنان در دوران حکومت طالبان از زندگی اجتماعی محروم بودند و حتی حق مدرسه رفتن نداشتند.
اکثر زنان فعال در افغانستان نسبت به توافق آمریکا و طالبان بدبین هستند. نرگس آذریون، فعال سیاسی ۲۶ ساله افغان به خبرگزاری آلمان گفته است: «مذاکرات صلح طالبان را عوض نمی‌کند. نسل جدید طالبان به اندازه پیشینیان خود، خشن و تندرو است.»
نرگس سه سال قبل با همکاری یک تشکل زنان، اولین مجله مد افغانستان را راه اندازی کرده و برای صلح در کشورش نیز فعالیت می‌کند.
توافق آمریکا و طالبان امیدواری‌هایی مبنی بر پایان کشمکش‌های د‌ه‌ها ساله را ایجاد کرد. بر اساس این توافق، نیروهای بینالمللی باید از افغانستان خارج شوند و مذاکرات صلح بین گروه‌های داخلی به جریان بیفتد. طی دو ماه گذشته اما درگیری بین دولت و طالبان ادامه داشته است.
نرگس آذریون با اعلام توافق احساس سرخوردگی کرد: «روز غم انگیزی بود چرا که طالبان یکشبه مشروعیت یافت. دیگر یک گروه تروریستی محسوب نشد، بلکه ناگهان طرف مذاکره با محافل بینالمللی به حساب آمد.»
آذریون و بسیاری از دختران و زنان جوان افغان نگرانند که حقوق انسانی و اجتماعی‌شان در مذاکرات برنامه‌ریزی شده نادیده گرفته شود. علت این نگرانی هم روشن است؛ طالبان تنها احکام شریعت را به رسمیت می‌شناسد. هم اینک هم در ولایاتی که طالبان در آنها نفوذ دارد، حقوق زنان بسیار محدود است. مثلا مدرسه رفتن دختران دشوار است و مشارکت زنان در امور سیاسی نیز کراهت دارد.
مریم درانی، زن ۳۶ سالهای که در قندهار، کانون اصلی فعالیت‌های طالبان، یک ایستگاه رادیویی راه‌اندازی کرده می‌گوید، از طالبان به خاطر ایدئولوژی‌شان باید ترسید نه سلاح‌شان. به اعتقاد این فعال مدنی، طالبان در مذاکرات بین‌الافغانی، دیدگاه‌های افراطی خودش را مطرح می‌کند و جمعیتی که تابع فرهنگ سنتی حاکم بر افغانستان است، در برابر زنان برابری‌خواه خواهد ایستاد.
مریم درانی که از اعضای شورای ولایت قندهار است، تا کنون چند مرتبه مورد سوءقصد قرار گرفته و از یک بمب‌ٰگذاری جان به در برده است. او که در سایه تهدیدهای مداوم اسلامگرایان زندگی می‌کند، دوران خردسالی و مهاجرت را در ایران و پاکستان به سر برده است. مجله تایم او را در سال ۲۰۱۲ در فهرست ۱۰۰ زن تاثیرگذار دنیا قرار داد.
