آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه 5 ژانویه 2020 گزارشی درباره فعالیتهای هستهای ایران منتشر و اعلام کرد که ایران همه بندهای توافق هستهای را نقض کرد.
در این گزارش آمده که ایران هشت برابر مقدار مجاز مشخص شده در توافق برجام اورانیوم غنیسازی شده ذخیره کرده است. ایران پس از خروج آمریکا از توافق برجام و با هدف اعمال فشار بر اتحادیه اروپا از ماه می 2019 کاهش تعهدات برجامی را در دستور کار خود قرار داد.
براساس برآوردهای بازرسان آژانس ایران تا تاریخ 20 می، 1571.6 کیلوگرم اورانیوم غنی کرده است، در حالی که براساس توافق هستهای که ایران در سال 2015 با قدرتهای جهانی در وین، پایتخت اتریش امضاء کرد، مقدار مجاز تنها 202.8 کیلوگرم است.
سطح غنیسازی مجاز برای ایران نیز 3.67 درصد است ولی ایران تا سطح 4.5 درصد اقدام به غنیسازی اورانیوم کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نگرانیهای شدید خود درباره استمرار روند ممنوعیت ورود بازرسان آژانس به دو سایت مهم را اعلام کرد. این ممنوعیت ماههاست که از سوی ایران در حال ادامه است و بازرسان خواهان ورود به دو سایت از سه سایتی هستند که گمان میرود پیش از این مواد و فعالیتهای اتمی غیرمجاز و بدون ارتباط ثبت شده با برنامه اتمی فعلی ایران در آنها در جریان بوده باشد.
آژانس در ماه مارس هم به ایران درباره عدم پاسخگویی به سوالاتی درباره فعالیتهای اتمی پیشین این کشور در سه نقطه و ممنوعیت ورود بازرسان به این اماکن هشدار داد. منابع دیپلماتیک گفتند که آژانس خواهان بازرسی این اماکن است و بررسی فعالیتهای اتمی پیش از امضاء توافق هستهای در سال 2015 در این اماکن است.
ایران در سال 2015 پس از سالها مذاکره با کشورهای 5+1 توانست به توافقی دست یابد که در ازای محدود شدن برنامه هستهای ایران امتیازات اقتصادی به این کشور میداد. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در سال 2018 از این توافق خارج شده و دستور از سرگیری تحریمها علیه ایران را صادر کرد.
در واکنش به این اقدام ترامپ ایران در چند مرحله از تعهدات برجامی خود کاست و حالا با نقض همه بندهای توافق میخواهد به دیگر طرفهای قرارداد و به ویژه اتحادیه اروپا فشار بیاورد تا امتیازات مالی و اقتصادی دریافت کند که شاید اندکی از بار فشارهای اقتصادی تحریمهای کمرشکن آمریکا بکاهد.